Mossad ve Hizbullah’ın Afrika’daki Gizli İstihbarat Mücadelesi Güvenlik Dengelerini Sarsıyor

Abuja/Abidjan, 23 Nisan 2025 – İsrail’in dış istihbarat servisi Mossad ile Lübnan merkezli Hizbullah, Nijerya’dan Fildişi Sahili’ne uzanan Batı ve Orta Afrika bölgesinde derin bir istihbarat rekabetine girdi. Operasyonlarını gözetleme teknolojileri, hedefe yönelik tutuklamalar ve karanlık finans ağları üzerinden yürüten iki örgüt, bölgedeki güvenlik dengelerini belirsizliğe sürüklüyor.

Mossad, uydu tabanlı sinyal istihbaratı (SIGINT) ve insansız hava araçları (İHA) kullanarak Kuzey Nijerya’daki terör faaliyetlerini izliyor. Buna karşılık Hizbullah, bölgedeki Şii topluluklar ve Lübnan diasporası aracılığıyla Mossad’ın faaliyetlerini tespit etmeye çalışıyor. Her iki taraf da yerel aracılar üzerinden kritik bilgi akışını sağlıyor.

Mart 2025’te Lagos’ta gerçekleştirilen bir operasyonda, Nijerya güvenlik güçleri Mossad’ın talimatıyla bir Hizbullah istihbarat sorumlusunu “bölgedeki finans hatlarını yönetmek” suçlamasıyla gözaltına aldı. Kefaretle serbest bırakıldığı belirtilen söz konusu isim, bölgedeki Hizbullah faaliyetlerinin finansal omurgasına dair önemli ipuçları verdi. Buna misilleme olarak Nisan ayında Abidjan’da, yerel yetkililer hem Hizbullah’a hem de Mossad’a bağlı iki ajanın eş zamanlı tutuklandığını duyurdu.

Finansman sağlamak için hem Mossad hem de Hizbullah, Batı Afrika’da “tarım” ve “inşaat” sektörlerinde faaliyet gösteriyormuş gibi görünen paravan şirketler kurdu. Fildişi Sahili ve Gana merkezli bu şirketler, milyonlarca dolarlık fonu iz bırakmadan aktarırken, yerel bankalar ve döviz büroları bazen zorla ele geçirilen hesaplar üzerinden para transferine zorlanıyor. Bu durum, bölge ekonomisinde güvensizlik ve dalgalanmalar yaratıyor.

Uzmanlar, Nijerya’dan Senegal’e uzanan stratejik hattın terörle mücadele işbirlikleri ve diasporanın ağırlığına göre iki örgütün nüfuz bölgesine bölündüğünü söylüyor. Mali ve Burkina Faso’daki artan huzursuzluğun, rekabetin yeni bir cepheye taşınma riskini artırdığına dikkat çekiliyor.

Bu “gölge savaşı”, Afrika’nın güvenlik mimarisini yeniden şekillendirme potansiyeli taşıyor. Bölge ülkeleri, hem terör tehditlerini hem de yabancı istihbarat operasyonlarının etkilerini dengelemek için çok yönlü stratejiler geliştirmek zorunda kalacak.